Vải dệt kim hiện nay là một trong những loại vải được sử dụng rộng rãi nhất, đặc biệt là các sản phẩm len như áo len, khăn len, mũ len,… Nhờ đặc tính co giãn, mềm mại và tiện lợi, loại vải này đóng vai trò quan trọng trong đời sống hàng ngày. Vậy quá trình hình thành và phát triển ngành dệt kim như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Lịch sử ngành dệt kim thế giới
Ngành dệt kim là một nghề lâu đời, với lịch sử hàng ngàn năm. Các sản phẩm len như áo len, khăn choàng đã được tìm thấy trong di tích khảo cổ của các nền văn minh cổ đại tại Ai Cập, Trung Quốc, Hy Lạp và La Mã.
Ban đầu, vải dệt kim được dệt thủ công bằng các công cụ thô sơ. Kim đan đầu tiên được làm từ xương hoặc tre và thẳng. Người thợ dệt sẽ dùng kim luồn sợi len qua các vòng và kéo căng sợi len để tạo thành sợi dệt. Bởi vì đan thủ công rất tốn thời gian và công sức. Một chiếc áo len đơn giản có thể mất hàng tháng, thậm chí hàng năm trời để hoàn thành. Vì vậy, vải dệt kim thường được coi là một sản phẩm xa xỉ, chỉ dành cho giới thượng lưu thời bấy giờ.
Ngành công nghiệp dệt len bắt đầu phát triển vào thế kỷ 16, khi máy đan tay được phát minh ở châu Âu. Máy dệt thủ công sử dụng bánh xe quay để điều khiển kim đan, giúp quá trình đan nhanh hơn và dễ dàng hơn.
Đến thế kỷ 18, máy dệt tự động được phát minh và ra đời tại Anh. Máy dệt tự động sử dụng động cơ hơi nước để dẫn động kim đan, giúp tăng đáng kể năng suất.
Vào thế kỷ 19, ngành công nghiệp dệt kim bắt đầu phát triển mạnh mẽ ở các nước châu Âu và châu Mỹ. Các nhà máy được xây dựng khắp nơi, tạo việc làm cho hàng triệu người.
Sự phát triển của ngành dệt kim hiện đại
Trong thế kỷ 20, ngành công nghiệp dệt kim tiếp tục phát triển với sự ra đời của các loại máy dệt kim mới, chẳng hạn như máy dệt kim điện tử và máy dệt kim 3D. Những máy dệt kim này giúp sản xuất vải dệt kim nhanh hơn, chính xác hơn và đa dạng hơn.
Ngày nay, ngành công nghiệp dệt kim là một ngành công nghiệp lớn trên toàn thế giới, với doanh số lên tới hàng nghìn tỷ đô la mỗi năm. Ngành công nghiệp dệt kim tạo việc làm cho hàng triệu người và đóng góp đáng kể vào nền kinh tế của nhiều quốc gia.
Đối với Việt Nam
Từ xa xưa, người Việt Nam đã có kinh nghiệm dệt kim bằng tay, sử dụng các công cụ thô sơ như kim đan, khung đan, v.v. Vải dệt được sử dụng phổ biến trong cuộc sống hàng ngày, chủ yếu để may quần áo, mũ, khăn quàng cổ,…
Đầu thế kỷ 20, ngành dệt kim Việt Nam bắt đầu phát triển với sự ra đời của những nhà máy dệt kim đầu tiên. Nhà máy dệt kim đầu tiên tại Việt Nam được thành lập năm 1912 tại Hà Nội, do người Pháp đầu tư. Nhà máy này chuyên sản xuất vải dệt kim cho quân đội Pháp.
Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, ngành dệt kim Việt Nam tiếp tục phát triển. Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách khuyến khích phát triển ngành dệt kim như hỗ trợ vốn, đào tạo nguồn nhân lực,…
Giai đoạn phát triển
Trong giai đoạn 1960-1975, ngành dệt kim Việt Nam đã có bước phát triển vượt bậc. Nhiều nhà máy dệt kim mới được xây dựng, đáp ứng nhu cầu vải dệt kim trong nước.
Sau khi đất nước thống nhất, ngành dệt kim Việt Nam tiếp tục phát triển mạnh mẽ. Nhờ sự đầu tư của Nhà nước và sự tham gia của các doanh nghiệp tư nhân, năng lực sản xuất của ngành dệt kim Việt Nam đã tăng lên đáng kể.
Từ năm 1990, ngành dệt kim Việt Nam đã vươn lên trở thành một ngành công nghiệp quan trọng, đóng góp đáng kể vào nền kinh tế quốc dân. Việt Nam hiện là một trong những nước sản xuất và xuất khẩu vải dệt kim lớn nhất thế giới.
Giai đoạn phát triển hiện tại
Hiện nay, ngành dệt kim Việt Nam đang tiếp tục phát triển theo hướng hiện đại hóa và ứng dụng công nghệ cao. Các nhà máy dệt kim tại Việt Nam đã được trang bị máy móc hiện đại, giúp sản xuất ra các loại vải dệt kim chất lượng cao và năng suất cao.
Ngành dệt kim Việt Nam đang tập trung phát triển các sản phẩm dệt kim có giá trị gia tăng cao như vải dệt kim cao cấp, vải dệt kim kỹ thuật,… Bên cạnh đó, ngành dệt kim Việt Nam cũng đang nỗ lực phát triển thị trường xuất khẩu, mở rộng sang các thị trường tiềm năng như Châu Âu, Châu Mỹ và Châu Á.
Ngành dệt kim Việt Nam có nhiều cơ hội phát triển trong thời gian tới, tuy nhiên, ngành dệt kim Việt Nam cũng đang đối mặt với nhiều thách thức như:
- Sự cạnh tranh gay gắt từ các nước trong khu vực và trên thế giới.
- Chi phí nguyên vật liệu đầu vào tăng.
- Ô nhiễm môi trường trong ngành dệt kim.
Để phát triển bền vững, ngành dệt kim Việt Nam cần tiếp tục đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm và giải quyết các vấn đề về môi trường.
